Papa'nın Ziyareti Sonrası Arkeolojik Sürpriz
İznik'te, hem Türkiye hem de dünya tarihi açısından büyük önem taşıyan bir keşif yapıldı. Vatikan Devlet Başkanı Papa 14. Leo'nun İznik ziyareti sonrasında Hisardere Nekropolü'nde sürdürülen kazılarda, Anadolu'da bugüne kadar bilinen ilk örnek olabilecek nitelikte bir “Çoban İsa” (Good Shepherd) figürü gün yüzüne çıkarıldı.
Papa’nın katıldığı Birinci İznik Konsili’nin 1700. yılına özel etkinliğin ardından gelen bu buluş, bölgenin erken Hristiyanlık tarihi açısından taşıdığı önemi bir kez daha ortaya koydu.
Kazılar Bilimsel Koordinasyonla Sürdürülüyor
Kazılar, Kültür ve Turizm Bakanlığı izniyle İznik Müzesi Müdürü Tolga Koparal başkanlığında, Prof. Dr. Aygün Ekin Meriç koordinatörlüğünde ve Dr. Gülşen Kutbay’ın katkılarıyla yürütülüyor. Arkeolojik ekip, 2025 kazı sezonunda Hisardere Nekropolü'nde önemli bulgulara ulaştı.
Milattan sonra 2. ila 5. yüzyıllar arasında kullanıldığı değerlendirilen bu alanda, bölgeye özgü “terracota plaka çatılı oda mezarlar” başta olmak üzere çeşitli mezar tipleri bulundu. Özellikle bu sezon açığa çıkarılan hipogee mezar, freskleriyle dikkatleri üzerine çekti.
Benzersiz Figür: ‘Çoban İsa’
Mezarın kuzey duvarında, pişmiş toprak levhalarla kaplı bir kline (mezar sediri) arkasında yer alan ‘Çoban İsa’ figürü, alandaki diğer örneklerden tamamen ayrılıyor. Figürün, Anadolu'da şimdiye dek tespit edilen ilk örnek olabileceği vurgulanıyor. Bu özellik, keşfi hem ulusal hem de uluslararası düzeyde özel kılıyor.
“Bu figür, Erken Hristiyanlık döneminde Anadolu’da bulunan en dikkat çekici Hazreti İsa tasvirlerinden biri olma özelliğine sahip.”
— Kazı Ekibinden Açıklama
MS 3. Yüzyıla Tarihleniyor
Mezar içinde doğrudan tarihleme yapacak bulgulara ulaşılamasa da, mimari yapının aynı bölgede yer alan diğer mezarlarla olan benzerlikleri sayesinde, yapının MS 3. yüzyıla ait olduğu tahmin ediliyor.
Türkiye ve Dünya İçin Bir İlk
Tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapan İznik, bu yeni keşifle birlikte Hristiyan ikonografisi ve erken dönem mezar sanatı açısından da merkez konumuna yükseldi. “Çoban İsa” figürü, İznik’in dini, tarihi ve kültürel önemini bir kez daha dünya gündemine taşıdı.
