1. Stratejik ve jeopolitik arka plan
-
İsrail, 12–13 Haziran’da “Rising Lion” harekâtıyla Natanz ve Fordow gibi İran’ın nükleer merkezlerine büyük hava saldırıları düzenledi; İran da yüzlerce füze/drone ile karşılık verdi.
-
İran’ın elinde zaten %60 zenginleştirilmiş uranyum bulunuyor; uzmanlara göre bu, ilkel de olsa bir nükleer cihaz inşa etmeye yeterli .
-
Stratejik konumu nedeniyle Türkiye ise, hem diplomat hem NATO üyesi olarak bölgede önemli bir rol oynuyor .
🎯 2. Nükleer saldırı olasılığı ve sınır etkileri
Eğer İran ya da İsrail nükleer silah kullanırsa, bu durum sadece anlamsal değil, coğrafi ve insani bir yıkıma yol açar:
A. Hava, radyasyon ve sağlık riskleri
-
Sınır kentleri, özellikle Hatay, Adana, Gaziantep ve Kilis, patlama sonrası radyasyon bulutunun etkisi altında kalabilir. Bu bulut, rüzgâr yönüne bağlı olarak hızla yayılır.
-
15 kt’lık bir bölgesel nükleer patlama bile yaklaşık 25 km²’lik radyasyon riski doğurur. Kimyasal yanıklar, kanser riski ve radyasyon hastalığı ciddi tehditler oluşturur.
B. İklim krizine dönüş vb. daha büyük etkiler
-
NCAR modeline göre, 100 küçük nükleer patlama sonrası ortaya çıkan küresel duman tabakası, ozon katmanında %20–50’lik hasar ve tarımsal büyüme mevsiminde 10–40 günlük düşüşe yol açabilir.
-
Bu da Türkiye’nin gıda güvenliğini tehlikeye atar.
🛡️ 3. Savunma ve erken uyarı sistemleri
-
Türkiye’de bulunan Kürecik ve Hatay radarı gibi NATO erken uyarı sistemleri, olası balistik saldırıları tespit edebilir.
-
Ancak, nüfus yoğunluğunun yüksek olduğu bu bölgelerde halkın sığınaklara erişimi, sivil savunmanın hazır olması kritik önemdedir.
🏥 4. Sosyo-ekonomik felaket senaryosu
-
İran’dan gelebilecek iltica baskısı artabilir; 13 Haziran’da sadece geçici 100.000’den fazla kişi İran’dan ayrıldı .
-
Türkiye, zaten Suriyeli göçmen akını nedeniyle hassas olan toplumsal yapısında yeni bir mig‐ mog‐ krizle karşı karşıya kalabilir .
-
Sınır illerinde sağlık, konaklama, beslenme ve psikolojik destek gibi acil hizmetlerin kapasitesi aşılabilir.
📍 5. Hatay özelinde risk haritası
| Alan | Etki | Açıklama |
|---|---|---|
| Radyasyon yayılımı | Yüksek | Rüzgâr yönü ve patlama uzaklığına bağlı |
| Halk sağlığı | Kritik | Sığınaksız barınma, radyos. maruziyet |
| Göç baskısı | Orta-Yüksek | İran’dan Türkiye’ye geçici göçler |
| Ekonomi & ticaret | Bozulma | Tarım, turizm, ticari faaliyetler sekteye uğrar |
🔄 6. Uluslararası ve diplomatik reaksiyon
-
Batılı devletler, İsrail-İran çatışmasını nükleer boyuta taşınmaması yönünde uyarıyor; BM, AB ve NATO’da diplomatik çabalar öne çıkıyor .
-
Türkiye, hem göç hem enerji güvenliği açısından arabulucu ve risk azaltıcı diplomatik girişimlerde bulunuyor .



