1. Stratejik ve jeopolitik arka plan

  • İsrail, 12–13 Haziran’da “Rising Lion” harekâtıyla Natanz ve Fordow gibi İran’ın nükleer merkezlerine büyük hava saldırıları düzenledi; İran da yüzlerce füze/drone ile karşılık verdi.

  • İran’ın elinde zaten %60 zenginleştirilmiş uranyum bulunuyor; uzmanlara göre bu, ilkel de olsa bir nükleer cihaz inşa etmeye yeterli .

  • Stratejik konumu nedeniyle Türkiye ise, hem diplomat hem NATO üyesi olarak bölgede önemli bir rol oynuyor .


🎯 2. Nükleer saldırı olasılığı ve sınır etkileri

Eğer İran ya da İsrail nükleer silah kullanırsa, bu durum sadece anlamsal değil, coğrafi ve insani bir yıkıma yol açar:

A. Hava, radyasyon ve sağlık riskleri

  • Sınır kentleri, özellikle Hatay, Adana, Gaziantep ve Kilis, patlama sonrası radyasyon bulutunun etkisi altında kalabilir. Bu bulut, rüzgâr yönüne bağlı olarak hızla yayılır.

  • 15 kt’lık bir bölgesel nükleer patlama bile yaklaşık 25 km²’lik radyasyon riski doğurur. Kimyasal yanıklar, kanser riski ve radyasyon hastalığı ciddi tehditler oluşturur.

B. İklim krizine dönüş vb. daha büyük etkiler

  • NCAR modeline göre, 100 küçük nükleer patlama sonrası ortaya çıkan küresel duman tabakası, ozon katmanında %20–50’lik hasar ve tarımsal büyüme mevsiminde 10–40 günlük düşüşe yol açabilir.

  • Bu da Türkiye’nin gıda güvenliğini tehlikeye atar.


🛡️ 3. Savunma ve erken uyarı sistemleri

  • Türkiye’de bulunan Kürecik ve Hatay radarı gibi NATO erken uyarı sistemleri, olası balistik saldırıları tespit edebilir.

  • Ancak, nüfus yoğunluğunun yüksek olduğu bu bölgelerde halkın sığınaklara erişimi, sivil savunmanın hazır olması kritik önemdedir.


🏥 4. Sosyo-ekonomik felaket senaryosu

  • İran’dan gelebilecek iltica baskısı artabilir; 13 Haziran’da sadece geçici 100.000’den fazla kişi İran’dan ayrıldı .

  • Türkiye, zaten Suriyeli göçmen akını nedeniyle hassas olan toplumsal yapısında yeni bir mig‐ mog‐ krizle karşı karşıya kalabilir .

  • Sınır illerinde sağlık, konaklama, beslenme ve psikolojik destek gibi acil hizmetlerin kapasitesi aşılabilir.


📍 5. Hatay özelinde risk haritası

Alan Etki Açıklama
Radyasyon yayılımı Yüksek Rüzgâr yönü ve patlama uzaklığına bağlı
Halk sağlığı Kritik Sığınaksız barınma, radyos. maruziyet
Göç baskısı Orta-Yüksek İran’dan Türkiye’ye geçici göçler
Ekonomi & ticaret Bozulma Tarım, turizm, ticari faaliyetler sekteye uğrar

🔄 6. Uluslararası ve diplomatik reaksiyon

Muhabir: Hasan Sarp